در بین بارش های شهابی که در یک سال و در آسمان شب داریم، بارش های شهابی برساوشی ، جوزایی و اسدی از مهم ترین بارش های شهابی هستند و به همین دلیل بیشترین تمرکز برای عکاسی و همچنین رصد این پدیده در بین عکاسان و منجمان وجود دارد اما این سه بارش شهابی تنها بارش های شهابی در طول سال نیستند و بارش های شهابی دیگری هم در طول سال اتفاق می افتد که کمتر به آنها پرداخته شده است. یکی از این بارش های شهابی بارش شهابی ربعی در نیمه های دی ماه است و چند روز دیگر به اوج خودش میرسد. از آنجا که تعداد شهاب های این بارش در طول شب قابل توجه است ، در این مقاله به معرفی این بارش شهابی میپردازیم تا بتوانید از عکاسی و رصد آن لذت ببرید.

بارش شهابی ربعی چه زمانی است؟؟

این بارش شهابی که حاصل عبور زمین از میان بقایای به جا مانده از سیارک 2003EH  است ، در ساعت 5 بامداد 14 دی ماه به اوج خودش خواهد رسید و در این هنگام نرخ ساعتی سرسویی این بارش به 120 شهاب در ساعت میرسد که البته این عدد در شرایط ایده آل صادق است و شما نمیتوانید چنین تعداد شهابی را انتظار داشته باشید. اما ناظر میتواند حدودا 50 شهاب در ساعت را مشاهده کند.

سیارک Eh1 2003 احتمالا بقایای یک دنباله دار بوده که اکنون مواد فرار خود را از دست داده است و غیر فعال شده است. این سیارک با دوره تناوب 5 ساله به دور خورشید میگردد.

در بارش شهابی ربعی از آنجا که مدت زمان بارش خیلی کوتاه است و مثل بارش های شهابی دیگر سال فعالیت چندین روزه ندارد، اگر به هر دلیلی موفق به رصد و عکاسی از بارش نشوید، بارش را از دست خواهید داد.

انتخاب لوکیشن

از آنجا که این بارش در نیمه های دی ماه اتفاق می افتد و نیمه های دی ماه هم زمانی است که بیشتر آسمان ایران نیمه ابری،ابری و یا حتی در حال بارش است، انتخاب محل مناسبی که بتوانید از این پدیده عکاسی کنید و از آن لذت برید از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که اگر با آسمان ابری مواجه شوید تمام برنامه ریزی های شما برای ثبت یک عکس به هم خواهد خورد و باید یک سال صبر کنید تا فرصت دیگری برای عکاسی از این بارش شهابی به دست دهد.

بهترین راه برای به دست آوردن اطلاعاتی از آب و هوا استفاده از سایت های هواشناسی و پیش بینی معتبری مثل

accuweather.com

weather.com

yr.no

weatherundergroud.com

است که میتوانید با استفاده از این وبسایت های اطلاعات آب و هوایی مناطقی که قصد سفر به آنها را برای عکاسی از بارش شهابی ربعی دارید به دست آورید.

در نقشه هایی که در ادامه آورده میشود، میتوانید میزان بارش باران، دمای کمینه و بیشینه ی ایران در تاریخ پنج شنبه 4 دی ماه را مشاهده کنید.

نقشه ی کمینه ی دمای ایران در تاریخ 14 دی ماه 97

نقشه ی بیشینه ی دمای ایران در تاریخ 14 دی ماه 97

نقشه ی بارش ایران در تاریخ 14 دی ماه 97

امنیت:

نکته ی دیگری که در انتخاب لوکیشن مورد نظرتان باید لحاظ شود امنیت منظقه است. امنیت از نظر حیوانات کوچک و بزرگی که ممکن است در طول شب شما را تهدید کنند. اگر به مناظق برفی سر میکنید مراقب حیواناتی که ممکن است در ارتفاعات در حال پرسه زدن باشند

نهایت دقت را به کار ببرید.

اگر حیوانی را مشاهده کردید به هیچ وجه سعی در نزدیک شدن به آنها نداشته باشید چرا که ممکن است حیوان نزدیک شدن شما به محل زندگی اش را نوعی تهدید قلمداد کند.

نکته ی دیگری که حتما رعایت کنید آن است که با مردم محلی نزدیک ترین روستایی که قصد عکاسی دارید صحبت کنید و به آنها در مورد حضورتان در منطقه و هدفتان از حضور در این منطقه اطلاعات کافی را بدهید و همچنین از آنها در مورد خطراتی احتمالی که ممکن است در طول شب شما را تهدید کند اطلاعات کسب کنید چرا که هیچ کس به اندازه ی مردم محلی از منطقه ی آبا و اجدایشان اطلاعات ندارد.

بعد از حضور در منطقه نیز از خطراتی که ممکن است به دلیل فصل زمستان و سر بودن زمین شما را تهدید کند دوری کنید و در نزدیکی مناطق پر خطری همچون پرتگاه ها نروید.

عکاسی از بارش شهابی ربعی:

کانون بارش شهابی ربعی در نزدیکی صورت فلکی عوا  است. جایی در بین صورت فلکی عوا و اژدها.

تمامی بارش های شهابی به نام صورت فلکی هایی هستند که کانون بارش در میان آن صورت فلکی قرار دارد برای مثال در بارش شهابی برساووشی امتداد تمامی شهاب ها در صورت فلکی برساووش به یکدیگر میرسند. بارش شهابی ربعی نیز از این قاعده مستثنی نیست اما چرا صورت فلکی به نام ربعی در آسمان شب وجود ندارد؟

بهتر است بگوییم در حال حاضر ان صورت فلکی در آسمان شب وجود ندارد چرا که در گذشته این صورت فلکی در میان صور فلکی آسمان شب بوده است و اکنون منسوخ شده به حساب می آید.

این صورت فلکی در سال 1795 توسط منجم فرانسوی  Jerome Lalande نامگذاری شد اما در مجمع جهانی منجمان آماتور در سال 1922 که لیست صورت فلکی های قطعی آسمان شب به صورت یک قرار داد به تصویب رسید، نام این صورت فلکی در میان صور فلکی قراردادی که تمام منجمان به آن پایبند هستند، نبود. اما نام این بارش شهابی همچنان به نام صورت فلکی ربعی است.

در شکل زیر نمایی از صورت فلکی ربعی را مشاهده میکنید.

بنابراین برای عکاس از این بارش بهتر است دوربینتان را به شمال آسمان نشانه بروید چرا که این بارش به دلیل تمرکز شهاب ها، بیشتر در شمال آسمان مشاهده میشود.

دوربین عکاسی و یا چشم غیر مسلح:

اگر به هدف رصد این پدیده سفر میکنید، این نوید را به شما خواهم داد که برای رصد بارش های شهابی به هیچ ابزاری نیاز ندارید و میتوانید با چشم غیر مسلح و با نگاه کردن به شمال آسمان از این پدیده لذت ببرید.

اما اگر به هدف عکاسی نمای باز از این پدیده سفر میکنید، به دوربین دوربین Dslr، لنز مناسب، سه پایه، مموری کارت و همچنین باطری نیاز خواهید داشت.

تمامی انواع دوربین های Dslr اعم از دوربین های کراپ سنسور و همچنین فول فریم مناسب عکاسی از این پدیده هستند. دوربین هایی نظیر نیکون سری 3000، سری 5000 و سری 7000 و سری های دو رقمی کنون که در دسته ی دوربین های کراپ قرار میگیرند. همچنین دوربین های فول فریمی نظیر canon 5d mark 3، canon 5D mark 4  ، Canon 6D، Nikon D610، Nikon D750  میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند.

استفاده از لنز های واید با دیافراگم باز برای مثال لنز های 14 ، 15 و 16 میلی متر  همچنین لنزهایی با دیافراگم باز برای مثال 1.4، 1.8 ، 2 و یا 2.8 و البته مقداری شانس بهترین ترکیب برای ثبت شهاب های این بارش شهابی است.

لنزهایی ک به صورت کیت بر روی دوربین ها قرار گرفته است برای مثالن لنز 18-55 و همچنین لنز 18-135 لنزهایی با دیافراگم هایی بسته تر هستند اما با کمی صبر و حوصله و تمرین میتوانید عکس های خوب و با جزییاتی از آسمان شب ثبت کنید.

نویسنده: امیر شاهچراغیان